طرز تهیه سنگها و انواع آن
قطعات بزرگ سنگی که از معدن به دست میآورند به نام “سنگ قله” معروف است. سنگ قله نباید در زیر تیغه برش خرد شود و حتیالمقدور بزرگ و قابل حمل باشد. سنگ قله را به وسیله دیلم، دست انفجار و یا برش از معدن جدا میکنند و بسته به نوع جنس و کاربرد آن در کارگاه به وسیله عملیات مکانیکی آماده کار میسازند.
سنگهای با کاربرد خشن و باربر را بهوسیله تیشه و چکش آماده مینمایند و سنگهای تزئینی را ابتدا برش داده و در حین برش شستشو میدهند تا سنگ را شسته و خاک آن را بگیرند آنگاه بسته به اهمیت و مرغوبیت، آن را ساب و جلا میدهند .
سنگهایی که در ساختمان به کارمیروند به نامهای سنگ لاشه، سنگ قواره، سنگ بادبر و سنگ پلاک مرسوم میباشند.
۱ـ سنگ لاشه: سنگی است که شکل خاصی نداشته و به همان صورتی که از معدن آورده میشود به کارمیرود و کاربرد آن در زیرسازیها، پر کردن فاصله بین سنگها و کفسازی خشن محدود میشود.
۲ ـ سنگ قواره: سنگی است که از سنگ لاشه به دست میآید و در کارگاه ساختمانی با کمی تیشهکاری ابعاد منظمی یافته و دارای گوشههای معین میگردد. از سنگ قواره برای دیوارهای باربر، جدولسازی و کفسازیهایی که نیاز به کمی نماسازی دارند، استفاده میشود.
۳ ـ سنگ بادبر (مالون): سنگی است که با تیشهکاری کاملا شکل منظمی یافته و بهویژه یک طرف آن شکل صاف به خود میگیرد.
سنگ بادبر را در تونلسازی، پلسازی، جدولسازی، دیوارهای باربر و غیر باربر، سنگفرش و پله استفاده میکنند و یکی از عمدهترین کاربردهای مهندسی سنگ لاشه و مالون بهویژه در نقاط کوهستانی اجرای قوسهای سنگی است که در پلها، درگاهها و طاق زیرین دالانهای سنگی مورد مصرف قرار میگیرد.
۴ ـ سنگ پلاک (تزئیناتی): برای نماسازی در سطوح از سنگ پلاک استفاده میشود. برای تهیه سنگ پلاک، سنگ قله را درکارگاه سنگبری به ضخامتهای مورد نظر برش داده و سپس آن را تا حد جلا و آینه شدن ساب میدهند.
سنگ تزئیناتی ارزان را از تراورتن و سنگهای گران قیمت را از گرانیت و مرمر انتخاب میکنند. سنگ پلاک را برای تزئینات داخل و خارج ساختمان و در کف، دیوارپله، کف پنجره، کنار و زیر دیوار گچی و وسایل تزئیناتی نظیر گلدان، شمعدان، جدول و جوی و غیره استفاده میکنند.