سنگ گچ را در سه نوع کوره می پزند/خواص گچ/نقاط ضعف گچ/انواع سنگ گچ

سنگ گچ  را در سه نوع کوره می پزند:
۱- کوره تنوری یا سنتی
۲- کوره تاوه ای
۳- کوره خفته گردنده
گچ  هر چه در کوره حرارت ببیند سست تر و کم قدرت ترمی شود، به همین دلیل در ملات قیر چارو از گچ  نیم پخته نیم کوب استفاده می کردند.
گچ  از جمله مصالحی است که به علت خواص خود می تواند از اولین قدم در ایجاد یک بنا که پیاده کردن حدود زمین می باشد تا استفاده به عنوان آژند (ماده های خمیری شکل که میان مصالح بنایی را پر می کند و نقش پیوند دهنده دارد جهت تیغه زنی وایجاد طاق ضربی )، اندود (ماده های خمیری شکل که با استفاده از دست یا ماله بر روی سفت کاری بنا کشیده می شود جهت آستروسفید کاری) وآمود ( رو کاری یا رو سازی بنا از جمله تزیینات گچ  بری) بکار رود.بطور کلی تا آخرین مراحل کار ونصب سنگ  باز هم گچ  مورد نیاز است ، حتی در نقاشی ساختمان هم از گچ  استفاده می شود.
خواص گچ :
گچ  خواص گوناگونی دارد که این خواص باعث نقش آفرینی این ماده تقریبا در تمام مراحل ساختمان سازی می شود.
۱- زود گیر بودن:
ملات گچ  از جمله ملات هایی است که بسیار زود گیر بوده و در حدود ۱۰ دقیقه سخت می گردد. با توجه به این مزیت می توان از گچ  در طاق زنی و ساخت تیغه های نازک که باید قبل از چیدن هر ردیف آجر، (ردیفی که قبلا چیده شده است) سخت شده ودر جای خود ایستا شود، استفاده کرد.
۲- ازدیاد حجم به هنگام سخت شدن:
گچ  تنها ملاتی است که در موقع سخت شدن ازدیاد حجم پیدا می کند و پس از خشک شدن تقلیل حجم پیدا نمی کند، این خاصیت گچ  باعث پر شدن کلیه خلل در گچ  ودر نتیجه باعث جلوگیری از ترک خوردن لایه گچ  و جلوگیری از لانه سازی حشرات در آن می شود.
۳- مقاومت در برابر آتش سوزی:
گچ  سخت شده مانند سنگ گچ  دارای دو مولکول آب تبلور می باشد که اگر لایه گچ  در مقابل حرارت ناشی از آتش سوزی قرار بگیرد این آب تبلور در برابر حرارت دوباره از گچ  جدا شده و به صورت یک لایه نازک از آب در مقابل آتش قرار گرفته و برای مدت دو تا سه ساعت می تواند در مقابل سرایت آتش به فضاهای دیگر مقاومت نماید.
۴- خاصیت اکوستیک بودن:
گچ  در مقابل ارتعاشات صوتی رفتار مطلوبی دارد، بصورتی که تقریبا ۶۰ الی ۷۵ درصد این ارتعاشات را به خود جذب کرده و مانع از انعکاس آن می شود.
۵- خاصیت پلاستیک بودن:
نتیجه این خاصیت، شکل پذیری گچ  به شکل ها و نقوش زیبا بوسیله هنر گچ  بری است.
۶- رنگ:
گچ  پس از خشک شدن سفید رنگ می شود و جلوه زیبایی به ساختمان می دهد.
۷- خاصیت رنگ پذیری:
گچ  پس از خشک شدن تقریبا هر نوع رنگی را به خود می گیرد.
۸- خاصیت ترکیب شدن با رنگ:
گچ  می تواند با انواع رنگ ها  اعم از معدنی و یا گیاهی ترکیب شود.
سخت شدن گچ :
پودر گچ  دارای ۰٫۵ مولکول آب تبلور است که اگر در مجاورت آب قرار گیرد ۱٫۵ مولکول دیگر آب جذب کرده و با ۲ مولکول آب تبلور سخت شده و به سنگ گچ  تبدیل می گردد، که البته به سختی سنگ گچ  اولیه نیست؛ولی  این مقدار سختی برای استفاده هایی که از گچ  می شود کافی است.
۹- مقاومت گچ :
گچ  در مقابل نیرو های فشاری ۳۰ کیلو گرم و در مقابل نیرو های کششی ۵ کیلو گرم مقاومت می کند، که برای استفاده در ساختمان کافی است.
۱۰- ارزانی:
۱۱- فراوانی:
گچ  از لحاظ فراوانی در طبیعت در ردیف پنجم قرار دارد و تقریبا در تمام نقاط روی زمین به وفور دیده می شود.
نقاط ضعف گچ :
مقاوم نبودن در مقابل آب:
گچ  در مقابل آب و رطوبت بسیار ضعیف است. لایه های سفید کاری گچ  در مقابل رطوبت طبله کرده و به صورت جدا از هم در دیوار ظاهر می شوند و  پس از آنکه رطوبت از بین رفت و محل خشک شد گچ  طبله شده به حالت اولیه باز نمی گردد به همین علت از بکار بردن گچ  در مکان هایی که با آب در تماس هستند، مانند سرویس بهداشتی، حمام و آشپز خانه وهمچنین در مناطق شمالی که از رطوبت بالایی بر خوردار است، باید خودداری کرد.
البته راه هایی برای مقاوم کردن گچ  در مقابل رطوبت وجود دارد. مثلا برای اینکه گچ  را در مقابل آب مقاوم کنیم باید گچ  بدون آب تبلور (انیدریدcaso4) را کاملا پودر کرده و با محلول زاج خمیر کنیم، بعد دوباره آن را به کوره برده تا۵۰۰ درجه حرارت دهیم و پس از آسیاب کرده و به گرد گچ  تبدیل کنیم و این گچ  در نمای ساختمان ،سرویس،حمام ها،آشپز خانه و… قابلیت استفاده دارد.
در بعضی موارد در فضاهایی از آپارتمان که در معرض رطوبت یا بخار آب قرار می گیرد مانند سقف حمام ها، سرویس یا آشپز خانه برای آنکه بخار آب به گچ  آسیبی نرساند روی آن را با یک یا چند لایه رنگ روغن می پوشانند، تا بدین وسیله مقاومت آن در مقابل آب و مخصوصا بخار آب زیادتر گردد ولی رنگ روغن نمی تواند به طورکامل گچ  را در مقابل آب مقاوم نماید و پس از مدتی گچ  طبله می کند.
انواع سنگ گچ :
۱- سنگ گچ  بلوری:
این سنگ ها یا از برگ های نازک هیدروسولفات کلسیم که به همدیگر چسبیده اند (سنگ گچ  لایه لایه) و یا از تارهای بلوری هیدرو سولفات کلسیم که به هم می چسبند (سنگ گچ  ابریشمی) درست شده اند.
۲- سنگ گچ  غیر بلوری:
سنگ های گچ  غیر بلوری فراوانند و کاربرد گچ  پزی دارند.
۳- سنگ گچ  مرمری:
این سنگ مصرف گچ  پزی ندارد و جنبه تزیینی دارد و از آن برای ساختن پایه چراغ، زیر سیگاری و وسایل زینتی می کنند. کف سرسرا و تالارو پلکان و ستون های کاخ لاله زار تهران در خیابان سعدی، با سنگ گچ  مرمری آهار ساخته شده اند.
هم اکنون در مشهد و قم با سنگ گچ  مرمری،مجسمه، ستون، کاسه ،بشقاب،قاب عکس و مانند این ها می سازند.
۴- سنگ گچ  های خالص:
این سنگ گچ  بی رنگ بوده و چنانچه در ترکیب آن زغال  باشد رنگش خاکستری و هرگاه هیدراکسید آهن باشد بر حسب نوع اکسید، رنگ های  زرد روشن، کبود ویا سرخ خواهد بود.
بهترین گچ  ساختمانی گچ  کبود است که دم به آبی بزند .