سنگ گچ بر دو نوع است/خواص گچ/نقاط ضعف گچ

سنگ گچ  بر دو نوع است :
۱- سولفات کلسیم بدون آب که به آن ایندریت می گویند.
۲- سولفات کلسیم آبدار، که به آن ژیپس می گویند .
سنگ گچ  از سنگهای ته ‌نشینی است و به علت میل ترکیب شدیدی که دارد، به طور خالص یافت نمی‌شود و به صورت ترکیب با کربن یا اکسید‌های آهن یافت می‌شود. سنگ گچ  موجود در طبیعت بیشتر مخلوط با آهک و خاک رس می‌باشد.
خواص گچ :
۱- زودگیر بودن:
ملات گچ  از جمله ملات هایی است که بسیار زودگیر می‌باشد و در حدود ۱۰ دقیقه سخت می‌گردد. این خاصیت به ما امکان می‌دهد که تیغه های ۵ سانتی متری و همچنین طاق های ضربی که باید قبل از چیدن هر ردیف آجر، ردیفی قبلی سخت شده و در جای خود ایستا باشد، را با این ملات بسازیم.
۲- خاصیت ازدیاد حجم:
گچ  تنها ملاتی است که در موقع سخت شدن در حدود یک درصد به حجمش اضافه می‌شود و پس از خشک شدن تقلیل حجم پیدا نمی‌کند. با استفاده از این خاصیت است که ما می‌توانیم سطوح وسیعی را با آن اندود کنیم. زیرا این اندود به علت آن که در موقع سخت شدن ازدیاد حجم پیدا می‌کند، کلیه خلل و فرج خود را پر کرده و در آن ترک و شکاف ایجاد نمی‌شود. در نتیجه حشرات نمی‌توانند در آن جا لانه کرده و بالاخره برای اندود داخل اطاقها کاملاً بهداشتی می‌باشد.
۳- مقاومت در مقابل آتش سوزی:
باتوجه به اینکه گچ  سخت شده مانند سنگ گچ  دارای دو ملکول آب تبلور می‌باشد، اگر لایه گچ  در مقابل حرارت ناشی از آتش سوزی قرار بگیرد، این تبلور در اثر حرارت دوباره از گچ  جدا شده و به صورت یک لایه از آب در مقابل آتش قرارگرفته و برای مدت دو تا سه ساعت می‌تواند در مقابل سرایت آتش به فضاهای دیگر، مقاومت نماید.
۴- خاصیت اکوستیک بودن گچ :
گچ  در مقابل ارتعاشات صوتی رفتار مطلوب دارد و تقریباً بین ۶۰ الی ۷۵ درصد این ارتعاشات را به خود جذب نموده و مانع انعکاس آن می‌شود. در نتیجه از ایجاد پژواک جلوگیری می‌کند. این حد جذب ارتعاش برای اطاق‌های زندگی و کلاس های درس و حتی سالنهای کوچک کنفرانس کافی می‌باشد. البته سالنهای بزرگ اجرا موسیقی و یا تئاتر، می‌باید با وسایل بهتری اکوستیک شوند.
۵- ارزانی گچ
۶-خاصیت پلاستیک بودن گچ :
ملات گچ  به علت خاصیت شکل پذیری فوق العاده ای که دارد، با آن می‌توان شکل‌ها ‌و نقشهای زیبایی به وسیله هنر گچ ‌بری بوجود آورد و بدین وسیله در فضاهای ساختمان زیبائی مخصوص ایجاد کرد.
۷- رنگ گچ :
ملات گچ  پس از مصرف و خشک شدن سفید رنگ می‌شود و این سفیدی به ساختمان جلوه خوبی می‌دهد. در نتیجه یکی از بهترین اندودهای ساختمان می‌باشد.
(معمولا پس از انجام کار گچ  بری به منظور جلوگیری از ساییده شدن موتیف های تزیینی از ماده لعابداری نظیر کتیرا و یا نشاسته و حتی شیر استفاده می کردند وآن را بر  روی عنصر گچ  بری ها می مالیدند. یکی از دلایل رنگ شکری گچ  بری ها همانا مالیدن و یا کشیدن ماده لعابدار بر روی آنهاست. از گل سفید و گل سر شوی یا گیوه و سفیداب هم به جای کتیرا و نشاسته بهره گیری شده است.)
۸- مقاومت گچ :
گچ  در مقابل نیرو های فشاری ۳۰ کیلو گرم و در مقابل نیرو های کششی ۵ کیلو گرم مقاومت می کند، که برای استفاده در ساختمان کافی است.
۹- فراوانی:
گچ  از لحاظ فراوانی در طبیعت در ردیف پنجم قرار دارد و تقریبا در تمام نقاط روی زمین به وفور دیده می شود.
نقاط ضعف گچ
۱- مقاوم نبودن در مقابل آب:
گچ  در مقابل آب و رطوبت بسیار ضعیف است. لایه های سفید کاری گچ  در مقابل رطوبت طبله کرده و به صورت جدا از هم در دیوار ظاهر می شوند و  پس از آنکه رطوبت از بین رفت و محل خشک شد گچ  طبله شده به حالت اولیه باز نمی گردد به همین علت از بکار بردن گچ  در مکان هایی که با آب در تماس هستند ،مانند سرویس بهداشتی، حمام و آشپز خانه وهمچنین در مناطق شمالی که از رطوبت بالایی بر خوردار است، باید خودداری کرد.
۲- ایجاد خوردگی در فلزات:
گچ  در تماس با فلزاتی مانند آهن، سرب، روی واکنش نشان داده و تولید سولفات می کند و در نتیجه باعث خوردگی و زنگ زدگی فلز میشود. برای حفاظت فلزات باید قبل از گچ  کاری آنها را با رنگ پوشاند. مثلا پیش از ساختن طاق های ضربی تیر های فولادی باید آنها را با رنگ پوشاند یا لوله های سفید آب از گچ  دور نگه داشته شوند.