چ:
گچ ساختمانی باید زود شروع به گرفتن و سخت شدن کند و سخت شدن آن نیز باید زود به پایان برسد. گچ ساختمانی مرغوب آن است که شروع زمان گرفتن آن زود تر از ۸ دقیقه و بیشتر از۲۵ دقیقه نباشد؛ و پایان سخت شدنش زودتر از ۲۰ دقیقه و دیر تر از یک ساعت نباشد.
اندازه گیری زمان شروع وپایان گرفتن گچ :
اگر در یک ظرف مقداری آب بریزیم و روی آن به مقداری لازم گچ اضافه کنیم، شروع زمان سخت شدن ملات گچ از لحظه ای است که اگر داخل مخلوط را بوسیله میخی خط بیاندازیم بلا فاصله جای خط پر نشود؛ و پایان زمان سخت شدن از لحظه ای است که اگر روی ملات سخت شده را با انگشت ضربه بزنیم روی ملات در محلی که ضربه زده ایم آب ظاهر نشود. (مقداراین ضربه باید در حدود ۰٫۵ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد) باید توجه داشت که گچ سخت شده شکل پذیری خود را از دست می دهد و دیگر قابل مصرف نیست. خشک شدن گچ با توجه به گرمی و سردی هوا ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. خشک شدن گچ زمانی پایان می یابد که رنگ آن کاملا سفید شود. همان طور که گفته شد، با افزودن بعضی مواد به ملات گچ وملات گچ وخاک می توان این ملات را زود گیر یا دیر گیر تر نمود که بعضی از این مواد به شرح زیر است:
اگر ۲ درصد وزن گچ ، به آن نمک طعام NaCI اضافه کنیم، گچ را زود گیر کرده ایم که آغاز گرفتن پس از۳ دقیقه است و اگر۱۰ درصد وزن گچ به آن نمک طعام اضافه کنیم آن را دیر گیر تر کرده ایم که آغاز گرفتن پس از ۱۲ دقیقه است.و هر چه از این مقدار بیشتر نمک طعام اضافه کنیم زمان گیرش به تعویق می افتد.مثلا با افزودن ۱۰درصد زمان گیرش به تعویق می افتد و به ۱۲٫۵ دقیقه می رسد.
سریش نیز گچ را کند گیر می کند اگر به ملات گچ ازیک درصد تا ۶ درصد وزن آن سریشم اضافه کنیم آغاز گرفتن آن از ۱۲٫۵ دقیقه تا ۳۸ دقیقه به تاخیر می افتد. اگر به ملات گچ از۰٫۱ تا ۰٫۵ درصد وزن گچ سریشم اضافه کنیم زمان آغاز سخت شدن آن از ۱۰ دقیقه تا ۲ ساعت به تاخیر می افتد.
با افزودن ۰٫۵ درصد تا یک درصد وزن گچ براکس به فرمول H2O و Na2B4O7 زمان آغاز گرفتن گچ از ۱۵ دقیقه تا ۱٫۵ ساعت به تاخیر می افتد.
اگر به ملات گچ تا یک درصد وزن آن زاج سفید اضافه کنند زمان آغاز گرفتن آن تا ۱۵٫۵ دقیقه به تاخیر می افتد ولی اگر مقدار زاج سفید را اضافه کرده و آن را تا ۵ درصد برسانند ملات گچ تند گیر شده و زمان آغاز گرفتن آن به ۷ دقیقه می رسد.تاثیر زاج در عمل گیرش دقیقا عکس نمک طعام است.
کتیرا هم که برای مرمری کردن گچ مورد استفاده قرار می گرفت، گچ را کند گیر می کند.