آموزش گچکاری – سوپر گچ آزادی

مواد لازم برای گچکاری
۱٫ ماله: وسیله ای که با آن گچ را به دیوار میکشند.
۲٫ استانبولی: ظرفی که در آن گچ و آب مخلوط می شود.

نحوه گچکاری
۱٫ بسته به نوع گچکاری (سفید کاری یا گچ اول)، گچ را با آب و یا خاک مخلوط می کنیم.
۲٫ پس از گذشت مدت زمانی، پس از آنکه گچ قابلیت چسبیدن به دیوار را پیدا کرد با گوشه های ماله، گچ را از استانبولی روی کف دست دیگرمان می گذاریم (به اندازه یک مشت).
۳٫ سپس ماله را از پایین به بالا می کشیم. به محض تماس قسمت پایین ماله با دیوار، گچ را بر روی آن می گذاریم و رو به بالا می کشیم.
۴٫ این کار را ادامه می دهیم تا قطر گچ لازم را بر دیوار بزنیم.

انواع ماله
قیمت یک ماله خوب بین ۴۰ هزار تومان تا بیشتر متغیر است. برخی از ماله ها مخصوص گچ ریختن اولیه بر روی دیوار است. برخی ماله ها نیز از گوشه های بسیار تیزی برخوردار هستند که اگر به دست گچکار بخورد، زخم عمیقی بر روی آن بجا خواهد گذاشت. این نوع از ماله ها برای لک گیری از روی دیوار است.

گچ از مصالحی است که در صنایع ساختمان‌ سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به علت ویژگیهای آن از زمانهای قدیم در بسیاری از ساختمانهای قدیمی مصرف داشته است. گچ از جمله مصالحی است که به علت خواص خود می تواند از اولین قدم در ایجاد یک بنا که پیاده کردن حدود زمین می باشد تا استفاده به صورت موارد زیر کاربری داشته باشد:
آژند (ماده ای خمیری شکل که میان مصالح بنایی را پر می کند و نقش پیوند دهنده دارد جهت تیغه زنی وایجاد طاق ضربی )
اندود (ماده ای خمیری شکل که با استفاده از دست یا ماله بر روی سفت کاری بنا کشیده می شود جهت آستر و سفید کاری)
آمود (رو کاری یا رو سازی بنا به صورت تزیینات گچ بری) بکار رود.
بطور کلی تا آخرین مراحل کار ونصب سنگ باز هم گچ مورد نیاز است ، حتی در نقاشی ساختمان هم از گچ استفاده می شود.

اندود گچ و خاک

از مخلوط کردن گچ با خاک و آب به دست می آید، این اندود دیرگیر، ارزان و به رنگ کرمی تا قهوه ای کم رنگ می باشد و از آن برای زیرسازی و آماده نمودن سقف و دیوار برای سفید کاری استفاده می شود.
نسبت خاک اضافه شده به گچ ده تا صد درصد وزن گچ می باشد و با توجه به کیفیت گچ و زمان گیرش گچ این مقدار تعیین می گردد، هرچقدر کیفیت گچ بالاتر باشد می توان خاک بیشتری اضافه نمود و با اضافه نمودن خاک بیشتر گچ دیرگیرتر خواهد شد. (البته بعضی از خاک ها گچ را زودگیر می نمایند).
در وکیپدیا اندود گچ و خاک را به صورت زیر تعریف می نماید :
اندود گچ و خاک یا استاکو (به انگلیسی: Stucco)‏ مخلوطی از کلوخه‌های سیمان و گچ است که در نمای ظاهری استفاده می‌شود

برآورد مقدار مورد نیاز گچ در سفیدکاری و گچ و خاک

۱٫ با هر کیسه گچ ۴۰ کیلویی برای لایه گچ و خاک تقریبا ۲٫۸ متر مربع را میتوان گچ و خاک کرد.
۲٫ در مورد سفید کاری در لایه رو با هر کیسه گچ جبل ۴۰ کیلویی حدودا ۱۲ متر مربع را می توانید سفید کنید.
۳٫ به ازای هر ۵ مترمربع آجر نمای ۳ سانتی ۱ کارتون آجر ال ۲۰ تایی مورد نیاز است.
۴٫ هر کیسه ۵۰ کیلویی ماسه بادی برای ۴۰ مترمربع نمای آجر ۳ سانتی کافی است.

ملات گچ در قسمت های مختلف ساختمان به دو گونه مصرف می شود
۱- ملات گچ وخاک:
ملات گچ جزء ملات های زود گیراست.خاک مورد مصرف در این ملات خاک رس است که باید سَرَند (الک) شده و به نسبت ۵۰ درصد با گچ مخلوط شود.
به نسبت زودگیر یا دیرگیرتربودن گچ ممکن است درصد خاک بیشتر یا کمتر از ۵۰ درصد باشد. هر قدر گچ زودگیرتر باشد یا به اصطلاح کارگاهی هر قدر گچ تیزتر باشد باید درصد خاک مورد مصرف در ملات گچ و خاک بیشتر باشد. وجود خاک درملا ت گچ وخاک اولا ملات را پلاستیک تر می کند ثانیا ملات را دیر گیرتر می کند و بالاخره از لحاظ اقتصادی نسبت به ملات گچ به صرفه تر است.
از ملات گچ وخاک علاوه بر تیغه های ۵ سانتیمتری ، در زیر سازی سفید کاری نیز استفاده می کنند . بدین طریق که روی دیوار آجری را ابتدا شمشه گیری کرده و سپس بین فاصله های شمشه گیری را با ملات گچ وخاک پر می نمایند.همچنین ازاین ملات درساختن طاقهای ضربی هم استفاده می شود.
باید توجه کرد که استفاده از ملات گچ و خاک فقط در مناطقی که رطوبت هوا زیاد نیست و اصولا آب و هوا خشک است، منطقی است و در شهرهای مرطوب مانند گیلان و مازندران این ملات به سرعت رطوبت هوا را گرفته و فاسد می شود .
عیب ملات گچ و خاک این است که ترک می خورد . سابقا برای جلو گیری از ترک خوردگی موی اضافه و باقیمانده در دباغی ها را که مخلوطی از پشم و کرک بود،داخل اندود گچ و خاک می ریختند.
۲- ملات گچ:
اگر در محلی از ساختمان به ملاتی نیاز داشته باشیم که از ملات گچ وخاک زود گیر تر باشد ویا رنگ سفید ملات گچ برای ما مطرح باشد؛ از ملات گچ استفاده می کنند؛مانند سفید کاری اتاقها و همچنین در محل هایی که احتیاج به تکیه گاه موقت داریم و می خواهیم آجر را با یک تکیه گاه نه چندان محکم به دیوار متصل کنیم(اصطلاحا به آجری که بوسیله گچ به سطح عمودی دیوار چسبانیده می شود پکفته یا پاکوفته می گویند).در بسیاری موارد روی گچکاری را رنگ نمی کردند،چون سفید را مقبول می دانستند ولی برای ازاره هایی که در معرض تماس و آلودگی قرار داشت داخل گچ کتیرا می ریختند؛که مانند مرمر مصنوعی می شد.(گاهی نیز به اندود گچ لاجورد
(رنگ آبی)، شنگرف(رنگ آب هندوانه ای)، یا روی سخته(آنتیموان، رنگ زرد کمرنگ) و یا برگ کاسنی (رنگ سبز) اضافه می کردند، تا رنگی شود. امروزه برای رنگ آمیزی از رنگ روغن روی گچ استفاده می کنند.

زمان گرفتن ملات گچ

گچ ساختمانی باید زود شروع به گرفتن و سخت شدن کند و سخت شدن آن نیز باید زود به پایان برسد. گچ ساختمانی مرغوب آن است که شروع زمان گرفتن آن زود تر از ۸ دقیقه و بیشتر از۲۵ دقیقه نباشد؛ و پایان سخت شدنش زودتر از ۲۰ دقیقه و دیر تر از یک ساعت نباشد.

اندازه گیری زمان شروع و پایان گرفتن گچ

اگر در یک ظرف مقداری آب بریزیم و روی آن به مقداری لازم گچ اضافه کنیم؛ شروع زمان سخت شدن ملات گچ از لحظه ای است که اگر داخل مخلوط را بوسیله میخی خط بیاندازیم بلا فاصله جای خط پر نشود؛ و پایان زمان سخت شدن از لحظه ای است که اگر روی ملات سخت شده را با انگشت ضربه بزنیم روی ملات در محلی که ضربه زده ایم آب ظاهر نشود(مقداراین ضربه باید در حدود ۵/۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد). باید توجه داشت که گچ سخت شده شکل پذیری خود را از دست می دهد و دیگر قابل مصرف نیست.
خشک شدن گچ با توجه به گرمی و سردی هوا ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. خشک شدن گچ زمانی پایان می یابد که رنگ آن کاملا سفید شود